ابزارهای جاسوسی و راهکارهای مقابله با آن

آیا کامپیوتر شما خیلی کند شده و اجرای برنامه های معمولی روی آن زیاد طول می­کشد؟ اگر اینطور است ممکن است قربانی یک «ابزار جاسوسی» شده باشید. ابزارهای جاسوسی یک دسته از برنامه های کامپیوتری هستند که خود را به سیستم عامل شما ضمیمه می­کنند. این برنامه ها می­توانند توان پردازشی سیستم شما را از بین ببرند. این برنامه ها با این هدف طراحی شده اند که عادات اینترنتی شما را ردگیری نمایند، با پیشنهادهای خرید نامطلوب شما را آزار دهند، و یا برای وب سایت میزبان خود ترافیک تولید کنند. بر اساس برخی تخمینها، بیش از 80 درصد از تمامی کامپیوترهای شخصی توسط نوعی از ابزارهای جاسوسی آلوده هستند. در این مقاله به این موضوع که چگونه یک ابزار جاسوسی روی سیستم شما نصب می­شود، چه کاری انجام می­دهد و چگونه شما می­توانید از شر آن خلاص شوید خواهیم پرداخت. برخی افراد ابزار جاسوسی را با ویروس کامپیوتری اشتباه می­گیرند. یک ویروس کامپیوتری یک قطعه کد است که طوری طراحی شده که خودش را به دفعات تکثیر نماید و از کامپیوتری به کامپیوتر دیگری که به روشی به سیستم اول متصل است انتشار پیدا کند. این قطعه کد معمولا قادر است فایلهای شما را خراب کرده یا حتی سیستم عامل شما را از کار بیندازد. اما ابزارهای جاسوسی بطور عادی برای این طراحی نشده اند که کامپیوتر شما را خراب کنند یا از کار بیندازند. ابزار جاسوسی یک برنامه کامپیوتری است که بدون مجوز شما وارد سیستم شده، در پس زمینه پنهان می­شود و تغییرات نامطلوبی را روی سیستم شما ایجاد می­کند. عمده کار این نوع برنامه ها این است که تبلیغات خاصی را برای شما نمایش دهند و یا در نتایج جستجوی شما، سایتها و لینکهای مورد نظر خود را نشان دهند. در حال حاضر اغلب ابزارهای جاسوسی فقط سیستم عامل ویندوز را هدف می­گیرند. برخی از ابزارهای جاسوسی بدنام عبارتند از Trymedia، Nuvens، Estalive، Hotbar، و New.Net.Domain.Plugin.
  1. چگونه یک کامپیوتر به ابزار جاسوسی آلوده می­شود؟
    ابزارهای جاسوسی در اثر کاری که خود شما انجام داده اید روی سیستم شما جا خوش می­کنند. این کار می­تواند کلیک کردن روی یک دکمه در یک پنجره pop-up، نصب یک بسته نرم افزاری یا اضافه کردن قابلیتی به مرورگر وب شما باشد. در ادامه راههای معمول برای ورود یک ابزار جاسوسی به سیستم را مطالعه می­کنید:
    • نصب نرم افزار
      برخی برنامه ها و بطور خاص برنامه هایی که برای ارتباطات P2P مورد استفاده قرار می­گیرند، ابزار جاسوسی را نیز به عنوان بخشی از روال استاندارد نصب خود روی سیستم شما نصب می­کنند. اگر شما در هنگام نصب یک برنامه فهرست اجزای آن را به دقت مطالعه نکنید، ممکن است متوجه نشوید که چیزی بیش از یک برنامه به اشتراک گذاری فایلها نصب کرده اید. این موضوع به خصوص در مورد برنامه های رایگان بیشتر صدق می­کند.
    • دانلود از وب
      این مساله زمانی رخ می­دهد که یک وب سایت یا یک پنجره pop-up سعی می­کند به طور خودکار یک ابزار جاسوسی را روی سیستم شما دانلود و نصب نماید. تنها هشداری که ممکن است شما در این مورد دریافت کنید، پیغام استاندارد مرورگر شماست که نام نرم افزار را به شما می­گوید و در مورد نصب آن از شما اجازه می­گیرد. اما اگر امنیت سیستم شما پایین باشد، حتی این هشدار را نیز دریافت نخواهید کرد.
    • افزونه های مرورگر
      بخش­هایی از نرم افزار وجود دارند که افزونه هایی ( add-on ) مانند نوار ابزار یا جعبه جستجو را به مرورگر وب شما اضافه می­کنند. برخی اوقات این افزونه ها واقعا همان کاری را که ادعا می­کنند انجام می­دهند، ولی عناصر جاسوسی را نیز به همراه خود دارند. برخی اوقات نیز اساسا و صرفا یک ابزار جاسوسی هستند.
    • جاسوسی در قالب «ضد ابزار جاسوسی»
      این نوع نرم افزارها در حقیقت ابزار جاسوسی هستند، اما سعی می­کنند شما را قانع کنند که نرم افزاری ضد ابزار جاسوسی هستند و قصد دارند ابزارهای جاسوسی نصب شده روی سیستم شما را حذف نمایند. اگر شما فریب خورده و به چنین نرم افزاری مجوز اجرا دهید، با دست خود سیستم را آلوده کرده اید.
  2. یک ابزار جاسوسی چه کاری می­تواند انجام دهد؟
    زمانی که یک ابزار جاسوسی روی سیستم شما نصب می­شود هرکاری ممکن است انجام دهد. در بهترین حالت، تمامی ابزارهای جاسوسی بعد از نصب روی سیستم شما، به محض راه اندازی سیستم در پس زمینه آن قرار می­گیرند و بخش زیادی از RAM و توان CPU را مصرف می­کنند. این ابزار ممکن است آنقدر pop-up تولید کند که مرورگر شما را عملا از کار بیندازد. همچنین می­تواند صفحه خانگی مرورگر شما را طوری تنظیم کند که هربار که آن را باز می­کنید، تبلیغی را برای شما نمایش دهد. برخی ابزارهای جاسوسی، نتایج جستجوی شما را به سمتی که خود می­خواهند کشانده، نتایجی را که مشاهده می­کنید کنترل کرده و موتور جستجوی شما را عملا بی فایده می­سازند. همچنین این ابزارها می­توانند DLL های کامپیوتر شما را که برای اتصال به اینترنت مورد استفاده قرار می­گیرند تغییر دهند و باعث ایجاد مشکلاتی در اتصال به اینترنت گردند که کشف آنها بسیار دشوار است. در بدترین حالت یک ابزار جاسوسی می­تواند کلمات تایپ شده، تاریخچه مرورگر، کلمات عبور و سایر اطلاعات محرمانه شما را ضبط نماید. برخی انواع خاص ابزارهای جاسوسی می­توانند تنظیمات اینترنت شما را طوری تغییر دهند که زمانیکه از طریق سرویس dial-up به اینترنت متصل می­شوید، مودم شما با شماره تلفنهایی تماس برقرار کند که هزینه بسیار زیادی را به شما تحمیل نماید. برخی ابزارهای جاسوسی تنظیمات فایروال شما را تغییر می­دهند و باعث می­شوند نرم افزارهای نامطلوب دیگری وارد سیستم شما گردند. حتی برخی از انواع ابزارهای جاسوسی آنقدر باهوش هستند که تشخیص می­دهند شما چه زمانی قصد پاک کردن آنها را از رجیستری ویندوز دارید و جلوی کار شما را می­گیرند.
  3. آیا ابزارهای جاسوسی قانونی هستند؟
    آیا نصب نرم افزاری که به سختی قابل حذف است و بدون مجوز کاربر به فعالیت می پردازد، قانونی است؟ قطعا نه! در حال حاضر قوانین زیادی در کشورهای مختلف وجود دارند که استفاده از ابزارهای جاسوسی را صراحتا ممنوع می­کنند. البته اعمال این قوانین کار بسیار مشکلی است و مجرمان نیز از این موضوع به خوبی آگاهند. اثبات وجود ارتباط بین شرکتها و محصولات آنها که دارای ابزار جاسوسی هستند کار آسانی نیست.
  4. در مقابل ابزارهای جاسوسی چه کنیم؟
    برای جلوگیری از آلودگی به ابزارهای جاسوسی باید ضمن استفاده از ابزار لازم، عادات اینترنتی خود را نیز تغییر دهید:
    • استفاده از ابزارهای ضد جاسوسی
      برنامه های مختلفی وجود دارند که شما می­توانید برای کشف و حذف ابزارهای جاسوسی از آنها استفاده نمایید. از میان این نرم افزارها می­توان به Ad-aware، Spybot و Microsoft AntiSpyware اشاره کرد. تمامی این نرم افزارها برای استفاده شخصی رایگان هستند. این نرم افزارها شبیه آنتی ویروس کار می­کنند و می­توانند عملیات محافظت و پیشگیری از آلودگی را بعلاوه تشخیص ابزارهای جاسوسی انجام دهند. این نرم افزارها همچنین کوکیهای اینترنتی را تشخیص داده و به شما اطلاع می­دهند که این کوکیها به کدام سایتها تعلق دارند.
    • مسدود کردن pop-up ها
      بسیاری از مرورگرهای معمول از جمله IE و Firefox این قابلیت را دارا هستند که pop-up های تولید شده توسط تمامی وب سایتها را مسدود نمایند.. این کار می­تواند طوری انجام شود که تمامی pop-up ها مسدود شوند و یا به ازای هر pop-up از کاربر اجازه گرفته شود.
    • غیر فعال کردن ActiveX
      اغلب مرورگرها تنظیمات امنیتی خاصی دارند که بر اساس آنها شما می­توانید مشخص کنید که وب سایتها اجازه انجام چه کارهایی را روی سیستم شما دارند. از آنجاییکه بسیاری از برنامه های جاسوسی از مزایای ActiveX در ویندوز بهره می­برند، غیرفعال کردن ActiveX در مرورگر ایده خوبی برای مقابله با این برنامه هاست. توجه داشته باشید که اگر این کار را انجام دهید، برای هیچ کاری نمی­توانید از ActiveX استفاده نمایید و این موضوع ممکن است با عملکرد معمولی برخی وب سایتها تداخل ایجاد کند.
    • در مورد نصب نرم افزارهای جدید محتاط باشید
      بطور معمول اگر سایتی از شما در مورد نصب چیز جدیدی روی سیستم شما اجازه بپرسد باید احتیاط کنید. اگر چیزی که یک وب سایت قصد نصب آن را دارد، از plug-in های معروف و شناخته شده مانند Flash، QuickTime یا جدیدترین موتور Java نباشد، بهترین و مطمئن ترین کار این است که درخواست نصب را رد نمایید. مگر اینکه دلیل موجهی برای اعتماد کردن داشته باشید. امروزه وب سایتها آنقدر پیچیده هستند که با استفاده از چند plug-in استاندارد و ساده کارهای زیاد و مختلفی در درون مرورگر شما اتفاق میفتد. بهتر است اولین بار درخواست نصب یک جزء نرم افزاری جدید را رد کنید و در صورتی که کار شما بدون آن جزء نرم افزاری به انجام می­رسد، بدون آن ادامه دهید. یک سایت قابل اعتماد همیشه این فرصت را به شما خواهد داد که هر زمان که نیاز دارید، جزء نرم افزاری مورد نظر خود را دریافت و نصب نمایید.
    • با استفاده از علامت X پنجره های pop-up را ببندید
      زمانی که یک پنجره pop-up باز می­شود و شما قصد بستن و رد کردن آن را دارید، در صورتیکه دکمه ای مانند "No thanks" دارد از فشار دادن آن خودداری کنید. بلکه به جای این کار، علامت ضربدر گوشه پنجره را برای بستن آن فشار دهید. حتی راه مطمئن تر این است که با استفاده از صفحه کلید و کلیدهای ترکیبی ( Alt + F4 ) این پنجره ها را ببندید.
  5. چگونه یک ابزار جاسوسی را کشف و حذف کنیم؟
    فرض کنیم که شما متوجه اتفاق عجیبی در مرورگر خود شده اید. برای مثال در هنگام جستجو که می­خواهید وارد گوگل شوید، بطور ناخواسته وارد موتور جستجوی ناشناخته ای می­شوید. یا اینکه هر سایتی را که مشاهده می­کنید در مجموعه ای از پنجره های pop-up غرق می­شوید. اولین گام دانلود و نصب یک نرم افزار ضد جاسوسی است. نرم افزارهای زیادی برای این کار وجود دارند که بسیاری از آنها نیز رایگان هستند. برای مثال به فهرست زیر مراجعه کنید:
    از نصب بیش از یک نرم افزار ضد جاسوسی خودداری کنید، چراکه به شدت توان پردازشی سیستم شما را کم کرده و سیستم شما را کند می­کند. علاوه بر این ممکن است نرم افزارهای مختلف ضد جاسوسی با هم تداخل ایجاد نمایند و کار نکنند. اگر آنتی ویروس شما قابلیت ضد جاسوسی نیز دارد، همان آنتی ویروس کافی است و نیازی به نصب نرم افزار ضد جاسوسی ندارید. نرم افزار ضد جاسوسی سیستم شما را اسکن کرده و به دنبال رد پایی از ابزارهای جاسوسی می­گردد. اغلب نرم افزارهای ضد جاسوسی هرچیزی را که بعنوان ابزار جاسوسی شناسایی می­کنند، بطور خودکار قرنطینه می­نمایند. سپس فهرست ابزارهای پیدا شده بر روی سیستم را به شما نمایش می­دهند تا خود شما درباره حذف کردن یا نگه داشتن آنها تصمیم بگیرید. معمولا باید اغلب این ابزارهای جاسوسی را حذف کرد. نکته دیگری که باید به خاطر داشته باشید این است که باید نرم افزار شما همیشه به روز باشد. اگر نرم افزار شما قابلیت به روز رسانی خودکار دارد، این قابلیت باید حتما فعال باشد. در غیر اینصورت مرتبا و بطور مداوم سایت نرم افزار خود را در مورد ارائه نسخه جدید چک کنید. زمانیکه کامپیوتر خود را از وجود ابزارهای جاسوسی پاک کردید، باید با رعایت عادات صحیح در مرور وب، از آلودگی مجدد جلوگیری نمایید.

تاریخچه جنگ اطلاعاتی

جنگ اطلاعاتی با انقلاب اطلاعات ظهور پیدا کرده‌است.این انقلاب به دلیل دامنه وسیع و تاثیرات گسترده آن می‌تواند سبک نوینی از جنگ را ارائه بدهد.
مارتین لیبیکی، از محققان برجسته موسسه مطالعات استراتژیک در دانشگاه دفاع ملی، در کتاب «جنگ اطلاعاتی چیست؟» می‌نویسد «تلاش برای درک مفهوم جنگ اطلاعاتی مانند این است که چند نفر نابینا بخواهند با لمس کردن بخش‌های مختلف یک فیل بگویند که این موجود چیست. جنگ اطلاعاتی نیز شامل بخش‌های مختلف و متعددی م یشود.» تلاش برایداشن نگرش جامعه نگرانه در تعریف جنگ اطلاعات نکته ایست که باید حتماً به آن توجه شود.
مگان برنز در سال ۱۹۹۹ با نگرشی کلی تریف زیر را ارئه می‌دهد «جنگ اطلاعاتی طبقه یا مجموع‌های از تکنیک‌ها شامل جمع آوری، انتقال، حفاظت، ممانعت از دسترسی، ایجاد اغتشاش و افت کیفیت در اطلاعات است که از طریق آن یکی از طرفین درگیر بر دشمنان خود به مزیتی چشمگیر دست یافته و آن را حفظ می‌کند.»
مارتین لیبیکی ضمن وفادارماندن به تعریف کاملاً نظامی از جنگ اطلاعاتی هفت شکل مختلف جنگ اطلاعاتی را به شرح زیر نام می‌برد

  • جنگ فرماندهی و کنترل که هدف آن قطع کردن سر دشمن، یعنی از بین بردن مغز متفکر دشمن، است.
  • جنگ برپایه اطلاعات که متشکل از طراحی، حفاظت و ممانعت از دسترسی به سیستم هائی است که برای برتری بر فضای نبرد در جستجوی دانش کافی هستند.
  • جنگ الکترونیک تکنیک‌های رادیوئی، الکترونیک، یا رمزنگاری.
  • جنگ روانی که در آن از اطلاعات برای تغییر ذهنیت و طرزفکر دوستان، بی طرف‌ها، و دشمنان استفاده می‌شود.
  • جنگ هکرها که در آن به سیستم‌های رایانه‌ای حمله می‌شود.
  • جنگ اطلاعاتی اقتصادی ایجاد مانع در برابر اطلاعات یا تسهیل جریان اطلاعات با هدف کسب برتری اقتصادی.
  • جنگ سایبر ترکیبی از همه موارد شش گانه بالا.

آشنایی با سازمانهای جاسوسی

آژانس اطلاعات مرکزی (سیا) یا سازمان خبر رسانی مرکزی (به انگلیسی: Central Intelligence Agency)، سازمان اطلاعاتی آمریکاست که وظیفهٔ جمع آوری و تحلیل اطلاعات دربارهٔ حکومت‌ها، شرکت‌ها و افراد خارجی و گزارش این اطلاعات به حکومت آمریکا را دارد.

مرکز سازمان سیا در ایالت ویرجینیاست. این سازمان بخشی از جامعه اطلاعاتی آمریکا است . نقش و ویژگی‌های سازمان سیا تقریباً برابر با سازمان ام آی ۶ در بریتانیا، سرویس اطلاعات مخفی در استرالیا یا موساد در اسرائیل است.

کودتای ۲۸ مرداد نمونه‌ای از عملکردهای این سازمان در ایران است. اسناد مربوط به این کودتا بر خلاف رویهٔ سازمان سیا در انتشار اسناد تاریخی، انتشار نیافته است. برخی از محققان بر این باورند که بخش اعظم مدارک مربوط به این کودتا، به بهانهٔ نبود قفسهٔ کافی برای نگهداری آن‌ها، نابود شده‌اند. وزیر امور خارجهٔ سابق آمریکا، مادلین آلبرایت به دلیل انجام این کودتا از ایرانیان عذرخواهی کرده است.

 

سازمان اطلاعات و وظایف ویژه (موساد) (به عبری: המוסד למודיעין ולתפקידים מיוחדים) نام سازمان اطلاعاتی خارجی اسرائیل است. جمع آوری اطلاعات و خنثی سازی فعالیت‌های تروریستی از اقدامات این سازمان مخفی است. این سازمان در فعالیتهای خود جنبه مخفیانه کار کردن را رعایت مینماید. در رابطه با زمینه‌های مختلفی که توسط این سازمان مورد رسیدگی قرار می‌گیرد، می‌توان از روابط مخفیانه‌ای که کمک زیادی به عقد قراردادهای صلح بین اسرائیل و کشورهای مصر و اردن داشته‌است، قضیه اسرا و مفقودین، تکنولوژی، پژوهش و تحقیق نام برد.

این سازمان در اول آوریل سال ۱۹۵۱ تشکیل شد. موساد توسط نخست وزیر وقت اسرائیل، دایوید بن گورین تأسیس شد. او هدف آن را اینگونه اعلام کرد:

«

برای کشور ما که از ابتدای تأسیس تحت فشار دشمنانش قرار داشته‌است، اطلاعات به عنوان خط مقدم دفاع ضروری است و ما باید به خوبی بیاموزیم و بدانیم که در اطرافمان چه می‌گذرد.

 »

دولت اسرائیل مأموریت گردآوری اطلاعات، تجزیه و تحلیل اطلاعات وانجام عملیات مخفیانه ویژه در خارج از خاک اسرائیل را، به عهده موساد واگذار نموده‌است. گفتنی است که دفتر اصلی موساد در تل آویو است. این مؤسسه در برآوردهای اخیر دارای ۱۲۰۰ نفر کارمند دفتری می‌باشد.

موساد یک سازمان کشوری است که دستورات خود را از رهبران کشور اسرائیل دریافت مینماید و هدف فعالیتهای آن، پاسخ گوئی به نیازهای متغیر اطلاعاتی و عملیاتی بوده‌است.

هویت مدیران ارشد بخش‌های داخلی موساد معمولاً جزو اسرار حکومتی تلقی می‌شود. اما هویت روسای موساد همواره اعلام می‌شود. در مارس سال ۱۹۹۶ دانی یاقوم به جای رئیس قبلی این مؤسسه شبتای شاویت که در ۱۹۹۶ استعفاء داده بود، مدیر موساد شد.

از ژانویه ۲۰۱۱ میلادی، ریاست سازمان اطلاعات و وظایف ویژه (موساد) به عهده تامیر پاردو سپرده شده‎است.

 

کاگ‌ب(فارسی شرقی:کِی‌جی‌بی، روسی:КГБ و انگلیسی: KGB) مخفف نام اداره اطلاعات و امنیت اتحاد جماهیر شوروی سابق است.

نام کامل کا گ ب، به زبان روسی Комите́т Госуда́рственной Безопа́сности به معنای کمیته امنیت دولتی است.

کا گ ب در سال 1953 از ادغام وزارت امنیت دولتی و وزارت امور داخلی پس از مرگ ژوزف استالین رهبر وقت شوروی تشکیل شد.

کا گ ب یک نام کلی برای فعالیتهای سرویس اطلاعات شوروی سابق، پلیس مخفی آن کشور و آژانس اطلاعاتی (جاسوسی) شوروی بود که با پیوستن "م ک و د" سازمان اطلااعات داخلی شوروی به "م و د" سازمان اطلاعات وزارت کشور شوروی به سال ۱۹۵۴ تاسیس شد در فاصله سال‌های ۱۹۵۴ تا ۱۹۹۱ (زمان سقوط شوروی) فعالیت داشت.

بدنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ کا گ ب جای خود را به اف اس بی (سرویس ضدجاسوسی روسیه) داد، منتقدان عقیده دارند که این تغییر تنها در نام این سرویس است و کا گ ب همچنان به فعالیتهای پشت پرده خود ادامه میدهد.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور سابق و نخست وزیر فعلی روسیه از اعضای پیشین کا گ ب بوده‌است.

 

سازمان اطلاعات و امنیت خارجی بریتانیا (به انگلیسی: Secret Intelligence Service)، به‌اختصار اس‌آی‌اس (SIS)، یکی از سازمان‌های اطلاعاتی بریتانیا و سازمان اصلی بریتانیا برای دریافت و تجزیه اطلاعات و عملیات مخفی در کشورهای خارجی است. این سازمان در نوشته‌های فارسی بیشتر به نام "اینتلیجنس سرویس" (یا گاه به غلط «اینتلیجنت سرویس») شناخته می‌شود. در بعضی منابع به آن MI6 نیز می‌گویند که کوتاه شده نام قدیمی‌تر آن Military Intelligence 6 است.

Cyber چیست؟

Cyber بخشی از کلمه Cybernetics است . پس ابتدا باید معنی این کلمه را بدانیم کلمه Cybernetics را اولین بار Norbert Wiener به کار برده است. او در تعریف این کلمه گفته است: "ما تصمیم گرفته ایم کلیت مطالعات نظری کنترل و ارتباطات در ماشین و موجودات زنده را سایبرنتیکس بنامیم." سایبر نتیکس ریشه در کلمه لاتین "Gubernetes " دارد. این کلمه به معنی کنترل رفتار ها به منظور هدایت، اعمال قدرت حاکمیت، قانونمند کردن، تحت سلطه قرار دادن، مهار کردن، و فرماندهی است. خود این واژه لاتین نیز ریشه در کلمه یونانی Kubernetes-pilot دارد. Pilot به معنی حاکم و فرمانده ـ به ویژه ناخدای کشتی و خلبان هواپیماست. از طرف دیگر s در Cybernetics به معنی علم یا مطالعه است . پس می شود علم یا "مطالعه نظام کنترل ارتباطی ـ اطلاعاتی" در موجودات زنده و ماشین. این کلمه در بعضی از متون، به اختصار "فرمان شناسی" ترجمه شده است. تعریف محیط سایبر از لحاظ لغوی در فرهنگ‌های مختلف سایبر به معنی مجازی وغیرملموس می‌باشد، محیطی است مجازی وغیرملموس موجوددرفضای شبکه‌های بین‌المللی(این شبکه هااز طریق شاهراه‌های اطلاعاتی مثل اینترنت بهم وصل هستند)که دراین محیط تمام اطلاعات راجع به روابط افراد، فرهنگها، ملتها، کشورهاوبه طور کلی هرآنچه در کرهٔ خاکی بصورت فیزیکی ملموس وجود دارد(به صورت نوشته، تصویر، صوت، اسناد)دریک فضای مجازی به شکل دیجیتالی وجودداشته وقابل استفاده ودسترس کاربران می‌باشندوبه طریق کامپیوتر، اجزا آن وشبکه‌های بین‌المللی بهم مرتبط می‌باشند.

RSS چیست ؟

(خبر در نوک انگشتان شما)


RSS به قولی سرنام REALLY SIMPLE SYNDICATION و به قول کمی حرفه‌ای‌ترها سرنام RDF SITE SUMMARY است. ولی RSS سرنام هر چه باشد، پدیده‌ای است که امکان جمع‌آوری اطلاعات و اخبار را از سایت‌های مختلف فراهم می‌کند بدون این که مجبور باشید از این سایت به آن سایت سر بزنید. ویژگی RSS هم مثل بقیه تکنولوژی‌های خوب، در سادگی آن است :یک فرمت سریع و استاندارد، شبیه همان بولتن‌های خبری است منتها به شکل الکترونیک. امروزه اکثر سایت‌های وب مهم به این بولتن‌ها مجهز هستند، از وبلاگ‌های شخصی گرفته تا سایت‌های خبرگزاری‌های بزرگ دنیا. برای گرفتن این بولتن‌ها کافی است نرم‌افزار مناسب این کار را در اختیار داشته باشید و بولتن مورد نظر را مشترک شوید. شاید فکر کنید خواندن خبرها که کاری ندارد، به صفحه اصلی سایت می‌رویم و خبرها را می‌خوانیم. اما حالتی را در نظر بگیرید که بخواهید 50 سایت مختلف را ببینید و تازه معلوم نیست این سایت‌ها اصلاً خبر جدیدی داشته باشند یا نه. با RSS نیازی نیست به 50 تا سایت سر بزنید. کامپیوتر شما به طور خودکار و با زمان‌بندی مشخص با این سایت‌ها تماس می‌گیرد و جدیدترین خبرها و اطلاعات را دانلود می‌کند. بنابراین، فقط از یک پنجره می‌توانید تمام اتفاقات روز را مشاهده کنید. بدین ترتیب هم در وقت‌تان صرفه‌جویی کرده‌اید، و هم در این همه اطلاعات اضافی که در وب وجود دارد گرفتار نشده‌اید.


انتشار و جمع‌آوری

RSS به دو شکل ایفای نقش می‌کند: وقتی که خودتان اطلاعاتی دارید که می‌خواهید منتشر کنید و در اختیار دیگران قرار دهید، کار <نشر> یا SYNDICATION را انجام می‌دهد و زمانی که بخواهید اطلاعاتی را به دست آورده و مورد استفاده قرار دهید، کار <گردآوری> یا AGGREGATION را برعهده می‌گیرد. ابتدا به نقش گردآوری RSS می‌پردازیم و بعد توضیح می‌دهیم که چگونه بولتنی خبری درست کنید که دیگران بتوانند بخوانند.هیچ‌کس نیاز ندارد هر روز تمام خبرهای دنیا را بخواند، بلکه هر کسی بسته به علاقه، شغل، یا وظیفه‌ای که دارد فقط بعضی از خبرها را می‌خواند. برای این منظور به یک ابزار گردآوری احتیاج داریم که بتواند به طور خودکار به سراغ سایت‌هایی برود که به اشتراک آنها درآمده‌ایم.ابزارهای گردآوری در بازار و اینترنت فراوان یافت می‌شود، هم رایگان و هم غیررایگان، هم مستقل و هم الحاقی (از جمله NEWSGATOR که برای 2003OUTLOOK طراحی شده است). یکی از این برنامه‌هاFEEDDEMON نام دارد. این برنامه، یکی از ابزارهای گردآوری اخبار است که به صورت مستقل کار می‌کند و غیررایگان است.


کدام ابزار گردآوری خبر از همه بهتر است‌

درست است که ماFEEDDEMON را خیلی دوست داریم، ولی برنامه‌های دیگری هم وجود دارند :

SHARPREADER :این برنامه رایگان است و ظاهری شبیه به OUTLOOK EXPRESS دارد. به راحتی می‌توان با آن در اینترنت گشت زد، یعنی به عنوان مرورگر نیز قابل استفاده است. WWW.SHARPREADER.COM

NEWSGATOR :برنامه‌ای الحاقی که داخل MICROSOFT OUTLOOK می‌نشیند و امکان مشاهده نامه‌ها و خبرهای پست‌شده را به طور همزمان برای شما فراهم می‌سازد. WWW.NEWSGATOR.COM

BLOGLINES :روی وب کار می‌کند. پس بنابراین رابط کاربری آن خیلی آزاردهنده است. ولی خوبی آن این است که از هر کجای دنیا و با هر کامپیوتری می‌توانید به خبرهای خود دست پیدا کنید. WWW.BLOGLINES.COM


ابتدا گزیده اخبار

خیلی بد می‌شد اگر مجبور بودیم بعد از خواندن تمام یک خبر تازه متوجه بشویم که به آن خبر علاقه داشته‌ایم یا نه. بسیاری از سایت‌ها چکیده خبرها را در بولتن‌های RSS قرار می‌دهند و بسیاری دیگر عکس‌ها و تصاویر را حذف می‌کنند و یک سری از سایت‌ها، خلاصه خبرها را با جمله‌بندی متفاوتی روی RSS می‌گذارند. خوبی این خلاصه‌ها این است که مستقیم به سراغ همان خبری می‌روید که علاقه دارید بدانید، نه این که ابتدا به صفحه شروع سایت بروید و از آنجا تازه نگاه کنید ببینید خبر جدیدی وجود دارد یا نه. اگر قابلیت RSS فقط در همین یک مورد بود، باز هم بی‌نهایت به درد می‌خورد (در واقع بسیاری از مردم فقط به دنبال همین یک چیز هستند). ولی قابلیت‌های RSS فراتر از این چیزها است. از آنجا که برنامه گردآوری خبر به تمام اطلاعات دسترسی دارد، این امکان فراهم است که در میان آنها جستجو کرده و آن چه را شما خواسته‌اید برایتان بیاورد. سایت‌های چونFEEDSTER.COM امکاناتی دارند شبیه به GOOGLE که در میان سایت‌های مورد‌حمایت خود به جستجو می‌پردازند. با این تفاوت که به طور خودکار در فواصل زمانی مشخص جستجو را تکرار کرده و تازه‌ترین اطلاعات را در اختیار شما می‌گذارند.


اطلاعات بیشتر

خیلی‌ها وسوسه می‌شوند که درباره هر چیزی و هر کسی خبر جمع کنند، اما این کار زیاد هم خوب نیست،چون آخرش چیزی نمی‌ماند جز یک عالم خبر و حرف و حدیث. تا بیایید تمام خبرها و اطلاعات رسیده را بخوانید، موقع بروز شدن می‌شود و روز از نو و روزی از نو. دوباره باید خبرهای جدید را بخوانید. به جای جمع کردن همه نوع خبر، فقط در سایت‌هایی مشترک بشوید که اطلاعات ارزشمند و قابل توجهی دارند و به تدریج سایت‌های کم‌استفاده را از فهرست خود پاک کنید. برای تفکیک و دسته‌بندی اطلاعات، از هر ابزاری که برنامه در اختیارتان گذاشته استفاده کنید. حتی شاید بهتر باشد سایت‌های کم اهمیت‌تر را در یک دسته جمع کنید تا همچنان قابل جستجو باشند، ولی هر دفعه که برنامه را اجرا می‌کنید بی‌جهت حجمی از اطلاعات را به کامپیوترتان سرازیر نکنند. برای این منظور، ابزار جستجو بهترین یار شما خواهد بود. در این راستا، سرویس اینترنتی BLOGLINES خیلی خوب است. با این سرویس می‌توانید با اطمینان کامل به دنبال (مثلاً) آخرین خبرها درباره دادگاه مایکروسافت بگردید، بدون این که میان هزاران خبر رنگارنگ سردرگم شوید


عطش خبر

برای یافتن و خواندن بولتن‌ها دو روش عمده وجود دارد. روش اول که بسیار بدیهی‌ به نظر می‌رسد این است که به سراغ سایت مورد نظر رفته و به دنبال قسمت بولتن خبری آن سایت بگردید. رایج‌ترین راه برای نشان دادن این بولتن‌ها، نمایش دکمه نارنجی رنگ کوچکی است که عبارت XML روی آن نوشته شده، ولی بعضی سایت‌ها هم مستقیماً یک لینک متنی (غالباً با نوشته‌ای به صورت RDF یا (ATOM را برای این منظور نمایش می‌دهند. در برنامهFEEDDEMON و بسیاری دیگر از برنامه‌های غیررایگان گردآوری خبر، وقتی URL صفحه اصلی سایت را به برنامه می‌دهیم، خودشان قسمت بولتن را پیدا و به فهرست اضافه می‌کنند.در هر برنامه‌ای، اضافه کردن بولتن به فهرست بولتن‌هایی که برای خود تهیه کرده‌اید به شیوه متفاوتی انجام می‌شود. بعضی برنامه‌ها، از جمله NEWSGATOR ، به طور خودکار به منوی محتوایی اینترنت اکسپلورر (منویی که با کلیکِ راست ظاهر می‌شود) اضافه می‌شوند. بعضی دیگر، از کاربر می‌خواهند که خودش لینک را انتخاب کند و به صحنه بیاورد. در این برنامه‌ها کافی است روی لینک مربوطه کلیکِ راست کرده و با انتخابSHORTCUT ، گزینه NEW FEEDS را باز کنید. درFEEDDEMON ، این قسمت در منوی FILE گزینه NEW آمده است. با انتخاب گزینه I WILL ADD THE URL OF THIS NEWSFEED آدرس مربوطه را در کادر مقابل بنویسید یا بچسبانید. بعد از تعیین نام برای این بولتن جدید، روی دکمه‌های OK کلیک کنید تا به صفحه اصلی برنامه برگردید.تنها موردی که باید دقت داشته باشید این است که ببینید سایتی که مشترک آن شده‌اید محدودیتی در تعداد دفعات دسترسی به خبرها گذاشته است یا نه. به عنوان نمونه، SLASHDOT نمی‌گذارد بیشتر از حد معینی در هر ساعت به خبرهایش دسترسی پیدا کنید.


بولتن‌نویسی‌

اگر بخواهید در سایت وب خود قابلیت RSS را بگنجانید، هیچ نیازی به سرور آنچنانی یا نرم‌افزارهای گران‌قیمت ندارید. تقریباً تمام ابزارهای وبلاگ‌سازی و مدیریت محتوا می‌توانند بدون هیچ زحمتی برای شما RSS تولید کنند. هر وقت اطلاعات جدیدی را به سایت خود پست کنید، بولتن شما به طور خودکار در یک فایل جداگانه بروز خواهد شد.


وقت عمل

نحوه استفاده از RSS وبلاگ ها

برای اینکه اولین تجربه استفاده از RSS یک وبلاگ را داشته باشید ما شما را قدم به قدم راهنمایی میکنیم تا شما هم به جمع استفاده کنندگان RSS بپیوندید . در این آموزش ما از یک RSS READER آنلاین استفاده خواهیم کرد .

1- در این مرحله شما نیاز به یک اکانت جیمیل دارید تا بتوانید از GOOGLE READER استفاده کنید . به

صفحه اصلی گوگل بروید و SIGN IN کنید تا گوگل ، شما را شناسایی کند . حالا به آدرسHTTP://WWW.GOOGLE.COM/READER بروید تا وارد صفحه RSS READER گوگل شوید .

2- RSS هر وبلاگ با نمایش یک لینک در وبلاگ نشان داده شده است . به یک وبلاگ بروید و لینک RSS آن را با کلیک راست COPY کنید . بطور مثال من RSS یک وبلاگ نمونه را با آدرس

HTTP://GLIMCHE.PERSIANBLOG.COM/RSS.XML کپی کردم .

3- حالا در صفحه GOOGLE READER ، در قسمت آدرس RSS را در جعبه جستجوی بالای صفحه واردکنید و ENTER را بزنید . گوگل با استفاده از لینک معرفی شده ، آخرین پستهای سایت مذکور را به شما نمایش میدهد. برای اینکه این RSS به مجموعه RSS های شما اضافه شود دکمهSUBSCRIBEرا فشار دهید .

شما یک RSS را با موفقیت به GOOGLE READER خود اضافه کردید . برای سایر سایت ها نیز میتوانید عمل فوق را تکرار کنید.


حذف یک RSS :

برای حذف کردن یک RSS از لیست RSS های خود در GOOGLE READER دکمه EDIT SUBSCRIBTIONS را در بالای صفحه فشار دهید . لیستی از RSS های شما در کادر بالای صفحه به نمایش در خواهد آمد . روی RSS مورد نظر کلیک کنید و دکمه UNSUBSCRIBE را فشاردهید تا این لینک از RSS های شما حذف گردد.

منبع : ماهنامه شبکه